Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobom, z którymi stosunek pracy lub stosunek służbowy został rozwiązany z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy.
W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat – kobieta oraz 61 lat – mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje także osobie, z którą stosunek pracy lub stosunek służbowy został rozwiązany ze wskazanych wyżej przyczyn, a która do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.
Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje także osobom, z którymi stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia (art. 2 ust. 1 pkt 29). Obejmuje to przypadki, w których:
• rozwiązanie tego stosunku nastąpiło z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. Nr 90, poz. 844 ze zm.) lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy, w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników;
• rozwiązanie tego stosunku nastąpiło z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych;
• nastąpiło wygaśnięcie tego stosunku w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy;
• rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy tj. z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Osoby, z którymi stosunek pracy rozwiązano w związku z powyższymi okolicznościami, nabędą uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego, o ile do dnia rozwiązania stosunku służbowego lub stosunku pracy ukończyły wiek co najmniej 55 lat – kobieta i 60 lat – mężczyzna oraz posiadają okres uprawniający do emerytury, wynoszący 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn (art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku).
Ukończenie wskazanego wieku nie jest wymagane, jeżeli osoba, z którą rozwiązano stosunek pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn (art. 2 ust. 1 pkt 5 wym. ustawy).
Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić zarówno w drodze wypowiedzenia, jak i porozumienia stron.
W świadectwie pracy lub w odrębnym zaświadczeniu pracodawca, syndyk, likwidator lub inna osoba sprawująca zarząd majątkiem wskazuje, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy oraz podaje podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy.
